Türkiye, 1991 yılında araç telefonlarıyla 1G teknolojisiyle tanıştı. 1994’te cep telefonlarıyla sağlanan görüşme, veri aktarımı ve SMS gönderimi özelliklerine sahip 2G teknolojisi kullanılmaya başlandı.
Temmuz 2009 itibarıyla ise 3G teknolojisi kullanıcılarla buluştu. 1 Nisan 2016 tarihinde uygulanmaya başlayan 4,5G, 3G kullanıcılarının bu yeni teknolojiye hızlı bir geçiş yapmasını sağladı.
Türkiye’de 2019’dan itibaren başlayan 5G hazırlıkları, bu yıl itibarıyla önemli bir aşamaya gelmiş durumda. 16 Ağustos 2025 tarihli resmi bir Cumhurbaşkanı Kararı ile 5G yetkilendirmesi için ihaleye çıkılacak frekansların minimum değerleri belirlendi.
Toplamda 11 frekans paketi için asgari değer 2 milyar 125 milyon dolar olarak belirlendi.
5G’ye Geçiş Tarihi: 1 Nisan 2026
Cumhurbaşkanı Kararı’nın ardından, 31 Ağustos’ta Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından hazırlanan 5G ihale ilanı Resmi Gazete’de yayımlandı.
Bu ilan ile birlikte ihale süreci resmen başlamış oldu. Operatörlerin katılım göstereceği 5G ihalesi için tarih 16 Ekim olarak belirlendi.
İhale için şartname bedeli 1 milyon lira olarak tespit edilirken, işletmecilerin, 30 Nisan 2029’dan itibaren her yıl elde ettikleri cirolarının yüzde 5’ini BTK’ye ödemesi ve yetkilendirme süresinin 31 Aralık 2042’ye kadar geçerli olması kararlaştırıldı.
İhalelerin tamamlanmasının ardından Türkiye, mobil elektronik haberleşmede yeni bir döneme girecek.
5G, öncelikle “4 büyükler” olarak adlandırılan takımlar, İstanbul Havalimanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve 30 civarında farklı tesiste uyumlu telefonlarla yapılan testler sonucunda deneyimlenmişti.
Mevcut mobil internet hızını en az 10 kat artırması beklenen bu teknoloji, Türkiye’de 1 Nisan 2026 itibarıyla herkesin kullanımına sunulacak.
İşlemler Saniyeler İçinde Tamamlanacak
5G, önceki mobil iletişim süreçlerine birçok yenilik kazandıracak. Bu teknoloji, 4,5G’ye kıyasla internet bağlantısını yaklaşık 10 kat hızlandıracak. Cihazlar arası iletişimde gecikme süresi milisaniyeler düzeyine inecek, bu da gerçek zamanlı uygulamalar için büyük bir avantaj sağlayacak.
Bu sistem, aynı anda milyonlarca cihaza bağlantı sunabilecek. Özellikle akıllı şehirler ve nesnelerin interneti (IoT) alanında önemli fırsatlar yaratacak.
5G, cep telefonları ve diğer kablosuz cihazlar için geliştirilmiş beşinci nesil ağ sistemi olarak, 4,5G’nin devamı niteliğinde ama çok daha hızlı ve güvenilir bir yapı sunacak. Düşük gecikmelerle hizmet verecek.
Oyunlardaki Takılmalar Tarihe Karışacak
Film, dizi ve videolar anında yüklenip izlenebilecek. Büyük dosyaların indirilmesi saniyeler içinde mümkün olacak. 4,5G kullanılarak 5 dakikada indirilen bir film, 5G sayesinde yaklaşık 30 saniyede izlenebilecek. 4,5G ile dakikalar süren işlemler, 5G ile saniyeler çerçevesinde tamamlanacak.
Çevrim içi oyunlar, takılma olmadan daha akıcı bir deneyim sunacak. Canlı yayınlar ve görüntülü konuşmalar daha kaliteli hale gelecek. Çevrim içi oyunlarda gecikme neredeyse sıfıra inecek. Sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) uygulamaları daha gerçekçi bir şekilde çalışacak.
Sanayi ve Ulaşımda Dönüşüm Başlıyor
5G, mobil telefonlar, tabletler, otonom araçlar, akıllı şehir sistemleri, endüstriyel otomasyon, uzaktan sağlık hizmetleri, VR ve AR uygulamalarında kullanılacak.
Kalabalık yerlerde, konserler ve stadyumlar gibi alanlarda bağlantı kopmaları azalacak. Aynı anda daha fazla cihaz internete sorunsuz bir şekilde bağlanabilecek.
5G, günlük hayatta toplumun birçok alanında büyük kolaylıklar sağlayacak. Otonom araçlar, 5G ile birlikte anlık iletişim kurarak yol güvenliğini artırabilir, bu da trafik kazalarını azaltabilir.
Uzaktan Ameliyatlar Robotlarla Yaygınlaşacak
5G, sağlık alanında da önemli yenilikler sunacak. Doktorlar uzaktan ameliyat gerçekleştirirken anlık hasta verisi paylaşımı mümkün olacak. Uzaktan yapılan ameliyatlar, özel robot sistemleri sayesinde gerçekleştirilebilecek.
Bu tür işlemlerde, robotik cerrahi sistemleri ve yüksek hızlı veri bağlantıları büyük önem taşımakta. Cerrahın komutlarının anında uygulanabilmesi gerektiği için, en ufak bir gecikme ciddi sorunlar yaratabilir. 5G ile bu gecikmeler ortadan kalkarken, tıbbi verilerin güvenliği de artacak.
Akıllı Fabrikalar, Akıllı Şehirler
5G, üretim süreçlerinde en son teknolojilerin kullanımına olanak tanıyacak, böylece akıllı fabrikaların kurulmasını sağlamak mümkün olacak. Bu durumda üretim hatları ve robotlar arasında etkili bir iletişim sağlanacak, verimli otomatik sistemler oluşturulacak.
Şehirlerin akıllı teknolojilerle donatılmasını sağlayacak 5G, trafik ışıkları ve enerji sistemlerinin otomatik olarak yönetilmesine olanak tanıyacak. Bu durum, enerji tasarrufu ve çevre dostu uygulamaların artmasına yardımcı olacak.
Tarımda Bitkilere, Lojistikte Kargolara Anlık Takip
5G teknolojisi, tarım, lojistik ve eğitim gibi bir dizi alanda da kullanılacak. Özellikle tarlaların sulanması ve izlenmesi, bu teknoloji ile daha etkili hale getirilecek. Toprak nemi, sıcaklık ve gübre seviyesi gibi veriler gerçek zamanlı olarak izlenebilecek, bu da verim artışını destekleyecek. Otonom traktörler ve robotlar yardımıyla ilaçlama ve gübreleme işlemleri yapılacak.
Lojistik sektöründe de kesintisiz erişim sayesinde kargolar anlık olarak takip edilebilecek. Kargo, konteyner ve araçlar 5G üzerinden izlenebilecek; böylece konumları ve sıcaklık gibi veriler anlık olarak görülebilecek. 5G ile entegre robotlar, dronlar ve sürücüsüz araçlar, teslimatları daha hızlı ve etkili bir şekilde gerçekleştirebilecek.
Eğitime “Simülasyon” Dokunuşu
Eğitim alanında 5G, erişilebilir, etkileşimli ve yenilikçi öğrenme deneyimleri sunacak. Eğitimler, VR ve AR ile gerçekçi simülasyonlar eşliğinde yapılabilecek. Öğrenciler, laboratuvar deneylerini ve tarihsel olayları üç boyutlu olarak yaşayabilecek.
Uzaktan eğitimde, yüksek kalitede görüntülü dersler kesintisiz bir şekilde aktarılacak. 5G ile donatılmış akıllı sınıflarda öğrenciler, anlık veri paylaşımı ve yapay zeka destekli öğretim imkanı bulacak.
