Bakanlık tarafından yapılan resmi açıklamada, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ile Gümrük Birliği çerçevesinde, AB ile uyumlu bir ürün güvenliği sistemini benimsediği ifade edildi.
Açıklamada, AB’deki mevzuat ve uygulamalardaki değişikliklerin hızla Türkiye’nin hukuk sistemine entegre edildiğine dikkat çekilerek, oyuncaklardan inşaat malzemelerine, tıbbi cihazlardan anne bebek ürünlerine, ayakkabı ve tekstil ürünlerine kadar geniş bir ürün yelpazesinin risk esaslı ürün güvenliği denetimine tabi tutulduğu belirtildi.
Tehlikeli, sağlığa zararlı ve mevzuata aykırı ürünlerin ülkeye girişinin engellendiği vurgulanırken, bu ürünlerin insan, hayvan ve çevre sağlığına oluşturabileceği tehditlerin bertaraf edilmesi için gerekli adımların kararlılıkla atıldığı ifade edildi.
Dış ticarette ürün güvenliği denetimlerinin etkinliğini artırmak için Bakanlık tarafından TAREKS sistemi uygulamaya konuldu. TAREKS’in 2011 yılından beri devrede olduğunu açıklayan Bakanlık, bu süreç içinde toplamda 49 milyar sanayi ürününün denetlendiğini, uygunsuz ya da güvensiz bulunan 424 milyon ürünün ülkeye girişinin yasaklandığını belirtti. Ayrıca Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından da uygunsuz tarım ve gıda ürünlerinin ülkeye girişinin engellendiği kaydedildi.
Uygunsuz veya güvensiz ürün arz edenlere 5 milyar lira ceza kesildi
Ürün güvenliği denetimlerinin yanı sıra mevzuat uyumu ve kalite altyapısının geliştirilmesine yönelik denetimler de gerçekleştiriliyor. 2009’dan bu yana yapılan denetimlerde uygunsuz veya güvensiz olarak tespit edilen 708 milyon ürünün ya uygun hale getirildiği ya da piyasadan toplatıldığı kaydedildi. Uygunsuz ürün arz eden işletmelere de 5 milyar lira idari para cezası uygulandı.
“e-Ticaretteki gelişmeler dikkatle takip ediliyor”
Bakanlığın, AB’nin teknik mevzuatını ulusal mevzuata aktarma görevini üstlendiği belirtilerek, ürün güvenliği alanındaki çalışmaların ve kalite altyapısının gelişimi konusundaki çabaları vurgulandı. “CE” işareti ve piyasa gözetimi gibi konuların AB ürün güvenliği mevzuatına uyum sağlandığı açıklanırken, 300’den fazla teknik düzenlemenin iç hukuka aktarılması için çalışmalara devam edildiği bildirildi.
Vurgulanan bir diğer konu da e-ticaret alanında yaşanan gelişmelerin yakından izlendiği oldu. Bu kapsamda, “Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik” Nisan ayı itibarıyla uygulamaya alındı. Bu yönetmelik doğrultusunda e-ticaret platformlarının, ürün listelemelerinde güvenlik uyarıları, ürün görselleri ve iletişim bilgilerine yer vermesi gerektiği hatırlatıldı.
Ayrıca, aracı hizmet sağlayıcıların, ürün güvenliği konularında hızlı geri bildirim yapabilmeleri ve yetkili kurumların içerik kaldırma taleplerini yerine getirebilmeleri için “ürün güvenliği temas noktası” oluşturmalarının sağlandığı ifade edildi.
“Gereken her adım kararlılıkla atılıyor”
Yetkili kuruluşlarca uygunsuz ürünlerin bildirimlerinden sonraki 24 saat içinde yayından kaldırılmasının zorunlu olduğu belirtilirken, bu kurala uymayan ürünlerin Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından erişime kapatılacağı aktarıldı. Yapılan geri bildirimlerden iktisadi işletmelerin, kendi inisiyatifleriyle gereklilikleri yerine getirdiği, bunun arasında uygunsuz ürünlerin satışını sonlandırarak imalatçılarla sözleşmelerini fesh ettiklerinin görüldüğü ifade edildi.
Yönetmelik hükümlerinin hem yerli hem yabancı işletmeler için geçerli olduğu belirtilerek, Türkiye’deki yerleşik işletmelerin, ithal güvensiz ürünlerle ve iç piyasada düzenlemelere uymayanlarla rekabetin adil bir şekilde sağlanması amacıyla korunduğu vurgulandı. Ayrıca, yapay zeka destekli yeni denetim altyapısıyla denetim kapasitelerinin artırılacağı ve kaynakların daha verimli kullanılacağı bilgisi verildi. Ürün güvenliğinin sağlanması ve e-ticaret alanında güvenli bir piyasa yapısının oluşturulması için gereken her adım titizlikle atılmaya devam ediliyor.
