Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Küresel Ticaret Görünümü ve İstatistikler Raporu’na ilişkin güncel verileri paylaştı.
Rapora göre, küresel mal ticareti 2023 yılının ilk yarısında yıllık bazda yüzde 4,9 oranında bir büyüme kaydetti. Bu artış, yapay zeka ile ilgili ürünler üzerindeki artan harcamalar ve Kuzey Amerika’daki gümrük tarifelerinin yükselmesinden önce yaşanan ithalat patlaması ile bağlantılı olarak gerçekleşti. Yarı iletkenler ve telekomünikasyon ekipmanları gibi yapay zeka ile ilişkili ürünler, yılın ilk altı ayındaki toplam ticaret hacminin neredeyse yarısını oluşturdu.
DTÖ ekonomistleri, büyüme oranlarının beklenenden yüksek çıkmasının etkisiyle, 2023 yılı için küresel ticaretteki büyüme tahminini ağustos ayında açıklanan yüzde 0,9 seviyesinden yüzde 2,4’e yükseltti. Ancak, bu oran, 2024 yılında beklenen yüzde 2,8’lik artışla karşılaştırıldığında bir yavaşlamayı işaret ediyor.
Yılın ilk yarısında küresel ticaret hacmindeki artışın ne ölçüde makroekonomik faktörlerden kaynaklandığını belirlemenin güç olduğunu ifade eden ekonomistler, bu yılın ikinci yarısı ve 2026 için daha karamsar bir tablo çiziyorlar.
Bu çerçevede, DTÖ ekonomistleri, 2026 yılına yönelik büyüme tahminlerini ağustosta belirlenen yüzde 1,8 seviyesinden yüzde 0,5’e düşürdü. Bu aşağı yönlü revizyon, ABD Başkanı Donald Trump’ın uyguladığı farklı seviyelerde gümrük tarifelerinin etkisinin 2026 yılına kaydığını gösteriyor.
DTÖ Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala, bu duruma ilişkin yaptığı değerlendirmede, ülkelerin tarife değişikliklerine yönelik gösterdiği temkinli tepki, yapay zekanın büyüme potansiyeli ve özellikle gelişmekte olan ülkeler arasındaki ticaret artışının, bu yılki ticaret aksaklıklarını hafifletmeye yardımcı olduğunu vurguladı.
Okonjo-Iweala, yılın ilk yarısında küresel ticarette gözlemlenen dayanıklılığın, kurallara dayalı çok taraflı ticaret sisteminin sağladığı istikrara dayandığını belirterek, “Ancak rehavete kapılmak bir seçenek değil. Küresel ticaret sistemindeki mevcut aksaklıklar, ülkeleri ticareti yeniden değerlendirmeye ve herkes için daha büyük refah sağlayacak güçlü bir temel oluşturmak üzere iş birliği yapmaya davet ediyor.” şeklinde konuştu.
