Anayasa Mahkemesi, bugün Resmi Gazete’de yayımlanan kararda, belediyelerin “teknik altyapı bedeli” adı altında herhangi bir ödeme talep edemeyeceğine hükmetti.
Son yıllarda, belediyeler bu bedeli, yapı ruhsatlarının alınmasında, yerleşime açık olsun olmasın, çeşitli hallerde talep etmeye başlamıştı. Ancak, yasada tanımlanmayan alanlar için de bu tür tarifelerin uygulanması dikkat çekiyordu.
Alınan kararla birlikte, İmar Kanunu’nun 23. maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesi iptal edilmiş oldu. İlgili madde, parselasyon planları onaylanmış olsa da teknik altyapı eksiklikleri bulunan yerlerde, belediyenin izniyle yapılacak ödemeleri kapsamaktaydı.
Yüksek Mahkeme, başvuru üzerine incelediği bu maddeyi, belirli ölçütler olmaksızın ödenecek teknik altyapı bedelinin nasıl hesaplandığına dikkat çekerek, “mülkiyet hakkının” kısıtlanması olarak değerlendirdi.
Kararın gerekçesinde, ödenecek altyapı bedelinin hesaplanması için herhangi bir kriter belirlenmemesinin, yürütme organına belirsiz bir yetki tanıdığına vurgu yapıldı. Mahkeme, böyle bir durumun mülkiyet hakkının kanunla sınırlandırılması ilkesine aykırı olduğuna hükmetti.
Ayrıca, gerekçede, idareye yönelik olarak, “Mülkiyet hakkına getirilecek sınırlamalarda dikkat edilmesi gereken temel ölçüt, sınırlamanın kural koyucu tarafından belirlenmesidir. Anayasa Mahkemesi, temel hakları kısıtlayan düzenlemelerin yalnızca var olmasının yeterli olmadığını, aynı zamanda bu düzenlemelerin esasları ve çerçeveleri ile belirli olması gerektiğini vurgulamıştır,” ifadesi yer aldı.
Karar oybirliğiyle kabul edildi ve 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
Uygulamanın geniş kapsamı nedeniyle daha önce birçok itiraza konu olmuştu. Belediyelerin, altyapı mevcut olan bölgelerde de bu maddeyi uygulamaları sıkça eleştirilmişti. Danıştay ise, bu konuyla ilgili olarak, “Eğer alan yapılaşmış ve sosyal teknik altyapıya sahipse, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 23. maddesi uyarınca altyapı katılım bedeli alınamayacağını, yalnızca mevcut altyapının onarım ve yenilemesi için 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu çerçevesinde harcama katılım payı talep edilebileceğini” belirtmişti.
