Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Paul Mashatile, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde önemli bir görüşme gerçekleştirdi. Toplantılar, tarafların ikili ilişkileri güçlendirmeye yönelik adımlar atacakları bir zemin oluşturdu.
Görüşmelerin hemen ardından, Yılmaz ve Mashatile liderliğinde İkili Ulusal Komisyon Toplantısı gerçekleştirildi.
Toplantının akabinde iki ülke arasındaki çeşitli anlaşmaların imza törenine geçildi. Ticaret Bakanlığı ile Güney Afrika Ticaret, Sanayi ve Rekabet Bakanlığı arasında “Ortak Ekonomi ve Ticaret Komisyonu Kurulmasına İlişkin Ortak Bildiri” ve “Serbest Bölgeler Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı”nın imzaları, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Güney Afrikalı muhatabı Parks Tau tarafından atıldı.
Ayrıca, “Spor Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı” ve “Yükseköğretim Alanında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı” da törenle imzalandı.
“Komisyonumuzu düzenli aralıklarla gerçekleştirmek hususunda mutabık kaldık”
Yılmaz, imza töreninin ardından yaptığı açıklamada, İkili Ulusal Komisyonun ilk toplantısını gerçekleştirdiklerini belirtti. Komisyonun işlevini, Türkiye ve Güney Afrika Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkilerin her yönünün ele alınmasına ve iş birliği alanlarının genişletilmesine olanak tanıyan bir mekanizma olarak vurguladı. “Bugünkü toplantı neticesinde, ilişkilerimizin geldiği seviyeyi göz önünde bulundurarak Komisyonun seviyesini Cumhurbaşkanı seviyesine yükseltmek için gerekli adımları atma kararı aldık. Komisyonumuzu önümüzdeki dönemde düzenli aralıklarla gerçekleştirmek hususunda da mutabık kaldık.” dedi.
Yılmaz ayrıca, müzakerelerde varılan mutabakatların yer aldığı Ortak Bildiri taslağının, heyetler arası toplantıda kabul edildiğini belirtti. Ticaret, eğitim ve spor alanlarında imzalanan dört anlaşmanın, iş birliğinin temelini sağlamlaştırdığını ifade etti.
Yılmaz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gelecek ay Güney Afrika’da düzenlenecek G20 toplantısına kadar, üzerinde çalışılan bazı anlaşma taslaklarının tamamlanacağını düşündüğünü dile getirdi.
“5 milyar dolar hedefimize kısa vadede ulaşmak istiyoruz”
Yılmaz, “Güney Afrika Cumhuriyeti, ülkemizin Afrika Ortaklık Politikasının icrasında ve Sahraaltı Afrika ile ilişkilerin derinleştirilmesinde kilit öneme sahiptir. İş birliğimizi her alanda geliştirmeyi arzuladığımız bir ülkedir.” ifadelerini kullandı. Ayrıca, pazartesi günü çeşitli bakanlıklar arası kıdemli memurlar toplantısı gerçekleştirdiklerini hatırlattı.
Yılmaz, “Bakanlarımız da bilahare ikili görüşmelerde bulundular. Bugün yaptığımız baş başa ve heyetler arası görüşmeler, ilişkilerimizi farklı alanlarda nasıl geliştirebileceğimizi değerlendirmek adına önemli bir fırsat sundu. Güney Afrika Cumhuriyeti, bir önceki yıl olduğu gibi 2025 yılında da ülkemizin Sahraaltı Afrika’daki bir numaralı ticaret ortağı olmaya devam etmektedir.” dedi.
Yılmaz, “Toplam ticaret hacmimiz 2024’te yaklaşık 2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiş olup, 2025 yılının ilk dokuz ayında ticaret hacmi 1,5 milyar dolar seviyelerindedir. Sayın Cumhurbaşkanlarımızın dile getirdiği 5 milyar dolar hedefimize inşallah önümüzdeki kısa vadede ulaşmak istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Türk yatırımcılarının Güney Afrika’daki istihdam yaratma ve ekonomik katkılarından gurur duyduğunu belirten Yılmaz, “Güney Afrika’dan Türkiye’ye daha fazla yatırımcı bekliyoruz. Karşılıklı yatırımları artırmalıyız. Görüşmelerimizde ekonomik ve ticari ilişkilerimiz ile karşılıklı yatırımları nasıl artırabileceğimizi ele aldık ve bu doğrultuda ortak çaba göstermenin gerektiği hususunda mutabık kaldık.” ifadelerini kullandı.
“Güney Afrika Cumhuriyeti ile ilişkilerimizi daha da geliştirmek istiyoruz”
Yılmaz, iki ülkenin ticaret bakanlıkları arasında imzalanan Ortak Ticaret Komitesi mekanizmasının ticaret hedeflerine önemli katkı sağlayacağını vurguladı. “Türkiye olarak, savunma sanayisi, enerji ve eğitim gibi alanlarda da Güney Afrika Cumhuriyeti ile ilişkilerimizi daha da geliştirmek arzusundayız.” dedi.
Yılmaz, bilim, teknoloji ve inovasyon alanlarındaki iş birliğine önem verdiklerini belirterek, Güney Afrikalı kurumların İstanbul’da gerçekleştirilen IDEF 2025’e güçlü katılım gösterdiğinden hoşnut olduklarını ifade etti.
Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mashatile’nin 16-17 Ekim’de İstanbul’da düzenlenecek Türkiye Afrika 5. Ekonomi ve İş Forumu’na katılımının önemine değinen Yılmaz, bu Forumun iki ülke arasındaki iş birliğine yeni bir ivme kazandıracağını kaydetti. Ayrıca, G20 Dönem Başkanlığı sürecinde Güney Afrika ile küresel gelişmelere dair iş birliğine büyük önem verdiklerine dikkat çekti.
“İsrail’in soykırım, işgal ve istila politikasının artık son bulması gerekmektedir”
Yılmaz, Güney Afrika’nın Filistin halkının haklarını savunmadaki çabalarını takdirle izlediklerini belirtti. İsrail’in soykırım, işgal ve istila politikalarının sona ermesi gerektiğini vurgulayan Yılmaz, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Gazze’deki ateşkes sonrası düzenlenen ‘Barış için Şarm El-Şeyh Zirvesi’ne katıldığını hatırlatarak, Türkiye’nin adil ve sürdürülebilir bir barış için tüm tarafların ortak irade göstermesi gerektiğini ifade etti.
Yılmaz, “Güney Afrika Cumhuriyeti ve diğer ülkelerle birlikte, İsrail’in yaptığı zulümlerin hesabını vermesi için Uluslararası Adalet Divanı nezdinde mücadelemizi sürdüreceğiz. Güney Afrika Cumhuriyeti’ne bu süreçte her türlü desteği vermeye devam edeceğiz.” açıklamasında bulundu.
Cevdet Yılmaz, Güney Afrika Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mashatile ve beraberindekilere teşekkür ederek, gerçekleştirilen çalışmaların ve imzalanan anlaşmaların her iki ülke için hayırlı olmasını diledi.
Görüşmelere Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da katıldı.
