Türk Gıda Kodeksi Belirli Gıdalardaki Perfloroalkil Bileşenlerinin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği, Devletin Resmi Gazete’sinde yayımlanarak uygulamaya girdi.
Bu tebliğ ile birlikte gıda sektöründe yaygın olarak kullanılan Perfloroalkil (PFAS) bileşenlerinin gıda maddelerindeki varlığını saptamak için geçerli numune alma, hazırlama ve analiz yöntemleri belirlenmiştir.
Numune alacak kontrol görevlileri, denetim sırasında PFAS içeren floropolimer kıyafetler veya su geçirmezlik özellikleri PFAS ile sağlanmış eldiven gibi giysiler giyemeyecekler. Numunelerin dışarıdan PFAS ile kontaminasyonunu önlemek amacıyla denetçiler, PFAS içerebilecek nemlendirici, kozmetik, el kremi ve güneş kremi benzeri kişisel bakım ürünlerini, numune alma günü kullanamayacaklar.
Numunelerin alınması, taşınması ve depolanması esnasında, kullanılacak kapların polipropilen veya polietilen gibi PFAS içermeyen malzemelerden imal edilmesi şartı getirildi. Cam kaplar ise bu süreçte kullanılamayacak.
Numune Sayısı ve Şartları
Düzenleme, gıda partilerinin büyüklüklerine göre nasıl alt partilere ayrılacağını belirleyen kuralları da içermektedir. Örneğin, dökme sevkiyatla ticareti yapılan bitkisel yağlar gibi ürünlerde 1500 tonu aşan partiler, her biri 500 tonluk alt partilere bölünecek. Dökme ticaret yapılmayan ve 15 tonu aşan ürün partileri ise 15-30 tonluk alt partiler halinde incelenecek.
Alınacak numune sayısı, ürünlerin ambalajlı olup olmadığına göre değişiklik gösterecek. Ayrı paketlerden oluşmayan 50 kilogramdan az ağırlıktaki partilerden en az 3 birincil numune alınırken, 500 kilogramı aşan partiler için bu sayı 10’a çıkacak. 100’den fazla paket veya birimden oluşan gıda durumlarında ise, partinin yaklaşık yüzde 5’ini temsil edecek şekilde maksimum 10 paket numune alınması sağlanacak.
Laboratuvarlar, kendilerine ulaşan numunelerin analizinde titiz protokoller takip edecekler. Analizlerde kullanılacak ekipmanların paslanmaz çelik veya yüksek yoğunluklu polietilen gibi PFAS içermeyen materyallerden üretilmiş olması ve özel temizleme işlemlerine tabi tutulması gerekecek. Laboratuvarların uyguladığı analiz metotlarının, Türk Gıda Kodeksi Bulaşanlar Yönetmeliği’ndeki kriterleri karşılaması zorunludur.
