Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından hazırlanan Konut Fiyat Endeksi’ne göre, 2024 yılının Ocak ayında yıllık bazda yüzde 1,4 oranında reel artış kaydeden konut fiyatları, Şubat ayında gerilemeye başlayarak reel olarak yüzde 5,1 oranında azalmıştır.
Bu süreç içinde en yüksek reel azalış oranı, 2024 Mayıs ayında yüzde 14,9 ile kaydedildi. Düşüş ivmesi, 2023 yılı Eylül ayında da sürmüştür. Türkiye’deki konutların kalite etkisinden arındırılmış fiyat değişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan Konut Fiyat Endeksi (2023=100) Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 1,7 artarak 195,7 seviyesine ulaşmıştır.
Eylül ayı itibarıyla, KFE yıllık bazda yüzde 32,2 artış göstermiş, bu dönemde reel azalma ise yüzde 0,8 olarak gerçekleşmiştir. Eylül ayında son 20 ayın en düşük reel azalışı gözlemlenmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, konut satışları Eylül ayında 150 bin 657 adet ile tüm zamanların en yüksek Eylül rakamına ulaşmıştır.
“Sıkı para politikası hızlı artışın önüne geçti”
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, 2024 Şubat ayından bu yana konut fiyatlarının reel olarak düşmesinin, hükümetin Orta Vadeli Program ile belirlediği yol haritasının ve sıkı para politikasının etkili olduğunu gösterdiğini ifade etti. Son dönemde konut arzının özellikle devlet eliyle artırılmış olmasının, fiyatların enflasyonun altında kalmasını sağladığını dile getirdi.
Eylül’ün, konut satış sayısında rekor kırılan bir ay olduğunu hatırlatan Şener, “Bu durum, devletin çabalarının talep tarafında da karşılık bulduğunu ve satın almaların belirli oranlara ulaştığını gösteriyor. Yani talebin nispi olarak karşılanmış olması, fiyatların hızlı yükselişini engelledi.” şeklinde konuştu.
Kahramanmaraş merkezli depremler ve Kovid-19’un neden olduğu süreçlerle konut fiyatlarının hızla arttığını hatırlatan Şener, “Bu duruma yönelik hızlı alınan önlemler ve özellikle depremin etkilediği bölgelerde yüksek sayıda konutun inşa edilip teslim edilmesi, fiyatlardaki şişkinliği önledi. Büyük şehirlerdeki kira ve konut fiyatlarına olan etki, nispi olarak azalttı. Aynı zamanda dezenflasyon sürecinin devam etmesi ve konut finansman oranlarının yüksek seyri, daha büyük bir talebi engelledi. Ancak konut kredilerinin ilerleyen dönemlerdeki düşen enflasyon ile gerilemesi bu durumu değiştirebilir. Özellikle devletin çabalarına özel sektör ve müteahhitlerin de arzı artırarak katkı sağlaması, yeniden reel anlamda fiyatların hızlı yükselişinin önüne geçecektir.” ifadelerini kullandı.
“Enflasyon verisine yakın seyrediyor”
Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman, geçtiğimiz yıl konut fiyatlarındaki reel anlamda çift haneli düşüşlerin, 2025’in ilk aylarından itibaren enflasyon verisine yakın seyrettiğini belirtti.
Ancak TCMB verilerine göre, fiyatların reel anlamda hala enflasyonun altında kaldığını vurgulayan Büyükduman, “Konut talebinin güçlendiğine dair göstergeler doğrultusunda, fiyatların enflasyonun bir miktar üzerinde seyredeceği beklentisi söz konusu. Özellikle kullanım amaçlı konut almak için uygun bir zaman olduğunu düşünüyorum.” şeklinde konuştu.
