ABD ve Çin arasındaki ticaret gerginliği, ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya ile ilgili açıklamaları ve ülkedeki bütçe anlaşmazlığı nedeniyle hükümetin kapanmaya devam etmesi, yatırımcıların ilgisini çekiyor.
Trump yönetiminin, Çin’in nadir toprak elementleri ihracatına yönelik kısıtlamalara karşılık olarak yazılım destekli ihracatı sınırlama planları, risk iştahını olumsuz etkilerken, konuyla ilgili haber akışı titizlikle takip ediliyor.
Başkan Trump’ın, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile olası bir görüşmeye dair belirsiz mesajlar vermesi de durumu karmaşık hale getiriyor. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent’in, Çinli yetkililerle görüşmek üzere Malezya’ya gideceği bildirildi.
Analistler, Bessent’in Malezya ziyareti ile ticaret gerginliğini sona erdirmek adına önemli bir adım atıldığını belirtirken, her hangi bir uzlaşı sağlanamazsa belirsizliğin devam edeceğini ifade ediyor.
Trump, Putin ile görüşmesini iptal etti
Diğer bir gelişme ise, Trump’ın Budapeşte’de planlanan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yapacağı görüşmeyi iptal ettiğini duyurması oldu.
Trump, bu iptali, “Devlet Başkanı Putin ile toplantıyı iptal ettim çünkü bu durum bana uygun gelmedi. Hedeflediğimiz noktaya ulaşabileceğimiz konusunda umudum yoktu. Ancak gelecekte bir araya geleceğiz.” şeklinde açıkladı.
Ukrayna ile Rusya arasındaki anlaşmazlık nedeniyle büyük hayal kırıklığı yaşadığını belirten Trump, Moskova’ya daha sert ekonomik yaptırımlar uygulanacağının sinyalini verdi.
Aynı zamanda, ABD Hazine Bakanlığı, Rusya’nın büyük petrol şirketleri olan Rosneft ve Lukoil ile olan iştiraklerini yaptırım listesine ekledi.
Trump, Rus petrol şirketlerine getirilen yaptırımların önemli olduğunu vurgulayarak, “Bunlar, iki büyük petrol şirketine karşı uygulanan ciddi yaptırımlar ve umarım bu durum uzun sürmez. Savaşın sona ermesini diliyoruz.” dedi.
ABD piyasaları enflasyon verilerini bekliyor
Ek olarak, ABD’de hükümetin kapalı kalması nedeniyle bütçe yetersizliğinin gözlemlendiği süreç de dikkatle izleniyor. Hükümetin kapanması 23. gününe girmişken, bütçe tasarısı üzerindeki anlaşmazlık devam ediyor.
Dün, ABD Senatosu’nda yapılan oylamada, Demokratlar, Cumhuriyetçilerin geçici finansman tasarısını 54’e karşı 46 oyla yeniden reddetti.
Hükümet kapanmasının kamu kurumu verilerinde yarattığı aksama, ABD Merkez Bankası’nın politikalarına ilişkin öngörülebilirliği azaltırken, yarın açıklanacak enflasyon verileri, Fed’in gelecekteki adımları hakkında ipuçları arayanlar için önemli olacak.
Analistler, beklenenden yüksek bir enflasyon verisinin, Fed’in faiz indirim beklentilerini etkileyebileceğini belirtiyor. Bunun yanı sıra son haftalarda istihdam verilerinde yaşanan belirsizlik de öngörülebilirliği düşürüyor.
Para piyasalarında Fed’in yıl sonuna kadar iki faiz indirimi yapacağına dair beklentiler sürerken, gelecek yıl için 3 faiz indirimi öngörülüyor.
Altındaki düşüş devam ediyor
Bu arada, başta altın ve gümüş olmak üzere değerli metallerde salı gününden itibaren sürdürülen satış baskısı yeni işlem gününde de devam etmekte.
Altının ons fiyatı, 4.400 dolarlık teknik direnci aşamayarak, dolar endeksindeki toparlanma ve kar realizasyonları ile birlikte düşüşe geçti. Salı günü 0,6 oranında gerileyen altın, dün 4.099 dolardan kapandı ve yeni işlem gününde 0,4 düşüşle 4.085 dolara geriledi.
Gümüşte de benzer bir tablonun gözlemlendiği görülüyor. Gümüşün ons fiyatı, dün 0,5 değer kaybı ile 48,45 dolara düşerken, yeni işlem gününde 0,2’lik bir azalışla 48,36 dolardan işlem görüyor.
Analistler, değerli metallerde denge arayışının dikkat çektiğini, son dönemdeki yüksek hacimli alış ve satışların ise dalgalanmalara yol açtığını belirtiyor.
Tahvil piyasalarında alış ağırlıklı seyir 4. işlem gününe taşınırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,95 seviyesine geriledi. Dolar endeksi şu anda yüzde 0,1 artışla 99,1 seviyelerinde.
Brent petrolün varil fiyatı, ABD’nin Rus petrol şirketlerine yönelik yaptırım açıklamasının ardından yüzde 2,2 artışla 64,3 dolardan işlem görüyor.
Sonuç olarak, New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 0,53, Nasdaq endeksi yüzde 0,93 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,71 düştü. ABD’de endeks vadeli kontratlar ise yeni güne karışık bir seyirle başladı.
Avrupa borsaları negatif seyir izledi
Dün Avrupa borsaları, İngiltere hariç, genel olarak negatif bir seyir izledi. Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Birlik’in rekabet gücünü artırmak için elektrik üzerindeki vergilerin azaltılmasının gerektiğini vurguladı.
Von der Leyen, AB’nin enerji altyapısının güçlendirilmesi gerektiğine dikkat çekerek, bu alana daha fazla fon aktarılması için çalışmalar yürütüldüğünü belirtti.
Ayrıca, bölgedeki Rusya-Ukrayna Savaşı’na yönelik gelişmeler de takip edilmeye devam ediyor.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Rusya-Ukrayna savaşında Putin’i ateşkes masasına oturtmanın kararlı bir baskı ile mümkün olabileceğini düşündüğünü ifade etti.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,93 artarken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,03, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,63 ve Almanya’da DAX 40 yüzde 0,74 azaldı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar negatif bir seyirle güne başladı.
Asya piyasalarında ise artan ticaret gerilimleri ve ABD’nin Rusya’ya yönelik yeni yaptırımlarına dair endişelerle negatif seyir gözlemleniyor.
Küresel gelişmelerin etkisiyle bölgedeki risk iştahı azalırken, Güney Kore ile ABD’nin ticaret anlaşmasına ulaşabileceği yönündeki haberler yatırımcıların dikkatini çekiyor.
Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae Myung, ABD ile ticaret görüşmelerinin biraz zaman alabileceğini fakat rasyonel bir anlaşmaya ulaşabileceklerine inandığını belirtti.
Buna ek olarak, Güney Kore Merkez Bankası, piyasa beklentilerine paralel olarak politika faizini yüzde 2,50 seviyesinde sabit tuttu.
Bu gelişmeler çerçevesinde, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,7, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,8, Çin’de ise Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,7 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 oranında geriledi.
TCMB’nin faiz kararı yatırımcıların dikkatinde
Borsa İstanbul’da dün alım ağırlıklı bir seyir izlenirken, BIST 100 endeksi yüzde 0,80 artışla 10.551,34 puandan kapanış yaptı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) ise BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat normal seans kapanışına göre yüzde 0,1 geriledi.
Bugün gözler TCMB’nin faiz kararına çevrildi. AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, TCMB’nin politika faizini 100 baz puan indirerek yüzde 39,50 seviyesine çekmesini bekliyor.
Dolar/TL, dün 41,9750’den kapanırken, bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışın hemen üzerinde 41,9830’dan işlem gördü.
Analistler, TCMB’nin faiz kararının yanı sıra yurt içinde tüketici güven endeksi ve haftalık para ve banka istatistiklerinin, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde tüketici güven endeksi ve ABD’de ikinci el konut satışları gibi verilerin takip edileceğini aktardı.
ABD’de, kamu kurumlarına ait açıklanacak verilerin federal hükümet kapalı olduğu için erteleneceğini hatırlatan analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.600 ve 10.700 puanlarının direnç, 10.500 ve 10.400 seviyelerinin ise destek konumunda olduğunu aktarıyor.
