Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Emine Erdoğan’ın öncülüğünde 2017 yılında hayata geçirilen “Sıfır Atık Projesi” ile atıkları yönetme ve gelecek nesillere temiz bir dünya bırakma hedefine odaklanıyor. Bu proje, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda şekillendi.
Projenin uygulamaya konulmasından bu yana, Türkiye Sıfır Atık Hareketi ile çevresel tasarruflar sağladı. 7 yıl içinde enerji kullanımı, sera gazı salınımı ve atık depolama alanları gibi birçok alanda önemli ilerlemeler kaydedildi.
2017 yılında yüzde 13 seviyesinde olan geri kazanım oranı, 2024 itibarıyla yüzde 36,08’e yükseldi. Yıl sonuna kadar bu oranın yüzde 60’a çıkarılması planlanıyor.
Sıfır Atık Projesi kapsamında bugüne kadar 32,5 milyon ton kağıt-karton, 9,1 milyon ton plastik, 3,1 milyon ton cam, 6,4 milyon ton metal, 23,4 milyon ton organik ve diğer geri dönüştürülebilir atık olmak üzere toplamda 74,5 milyon ton atık yeniden ekonomiye kazandırıldı.
Bu sayede yaklaşık 10 milyon hanenin yıllık elektrik tüketimine eşdeğer bir tasarruf sağlandı. Ayrıca, 10 şehir hastanesi ya da 500’den fazla okul inşa edilebilecek büyüklükte kaynak elde edildi. Bununla birlikte yüz binlerce kişiye istihdam imkânı sunuldu ve yaklaşık 256 milyar lira tasarruf gerçekleşti.
Deniz Çöpleriyle Mücadelede İkinci Aşama
Emine Erdoğan’ın himayesinde 10 Haziran 2019’da başlatılan “Sıfır Atık Mavi Hareketi” kapsamında deniz temizliği çalışmaları, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan “Deniz Çöpleri İl Eylem Planları” doğrultusunda sürdürülüyor.
28 kıyı ilinde gerçekleştirilen bu çalışmalar, deniz yüzeyi, kıyı şeridi ve deniz tabanındaki temizlik faaliyetlerini kapsamaktadır. Ayrıca, kamuoyunun bilinçlendirilmesi amacıyla eğitim programları da devreye alındı.
İlk 5 yıllık dönem içinde, denizlerden toplam 245 bin ton çöp toplanarak, bu miktar yaklaşık 20 bin 500 kamyon dolusu atık anlamına geliyor. Toplanan atıklar, çevre ve insan sağlığına zarar vermeden bertaraf edildi.
6 Ocak 2025’te devreye giren ikinci 5 yıllık plan çerçevesinde, sadece ilk 5 ayda denizlerden 30 bin tona yakın atık çıkarıldığı belirtildi.
Yeni dönem ile birlikte deniz kirliliğinin kaynaklarının önlenmesine yönelik bölgeye özgü uygulamalar artırılacak, ayrıca düzenli temizlik çalışmaları da devam ettirilecektir. Toplumsal farkındalık oluşturmak amacıyla ulusal düzeyde eğitim ve iletişim kampanyaları da yürütülecek.
