Google’ın öncelikle ABD’de hayata geçirdiği ve Türkiye’de de yakın bir zamanda kullanıma sunulması beklenen Yapay Zeka Genel Bakış (AI Overview) özelliği, haber siteleri gibi çeşitli web platformlarının trafiğinde önemli bir düşüşe yol açtı.
Sohbet botlarının yaygınlaşmasıyla, Google arama sonuçlarının önemi azalmakta. Kullanıcıların arama motorunda karşılaştıkları mavi bağlantılara tıklama gerekliliği azalıyor, bu da haber platformlarına yapılan yönlendirmelerin düşmesine neden oluyor. Böylece, yıllardır yayıncıların güven duyduğu arama motorundan elde ettikleri trafik önemli ölçüde azalmaktadır.
Geçtiğimiz yıl algoritma güncellemeleri nedeniyle haber yayıncılarının itirazlarına neden olan Google, Yapay Zeka Genel Bakış özelliği ile birlikte yeni bir eleştiri dalgasıyla karşı karşıya kaldı. Bu yeni özellik, Google’ın ana gelir kaynağını oluşturan reklamları da olumsuz etkileyebilir. Tüm bu gelişmeler, “Haber yayıncıları için yapay zeka kıyameti mi geliyor?” sorusunu gündeme getiriyor.
YAPAY Zeka GENEL BAKIŞ NEDİR?
İnternet devinin, ChatGPT gibi yapay zeka uygulamalarıyla rekabet edebilmek adına sunduğu Yapay Zeka Genel Bakış özelliği, arama sonuçlarının en üst kısmında görünerek Gemini tarafından oluşturulan kısa ve bağlamsal özetler sağlıyor. Bu özetlerin altında, kaynak gösteren bağlantılar ve “Daha fazla göster” seçeneği gibi ayrıntılar da bulunuyor.
Bu özetler, kullanıcıların Google üzerinden sordukları soruların yanıtlarını herhangi bir bağlantıya tıklamadan almasına olanak tanıyor. Bu durum, özellikle geleneksel arama motoru optimizasyonu (SEO) stratejilerine bağımlı olan web siteleri için önemli bir trafik kaybı anlamına geliyor.
Henüz Türkiye’de kullanılmaya başlanmamış olan özellik için, Mayıs-Haziran 2025 tarihleri itibarıyla Türk kullanıcıların da test sürecine dahil olacağı biliniyor. Tam özelliklerin 2025 yılının ikinci yarısında Türkiye’de de devreye alınması öngörülüyor.
REKLAM GELİRLERİNE NE OLACAK?
Web sitelerinin ve Google’ın gelirleri, genel olarak şu reklam döngüsü üzerine inşa edilir: Web siteleri, kullanıcıların Google gibi arama motorlarından içeriklerine ücretsiz erişim sağlamasına olanak tanır. Google ise kullanıcıları, içeriklerin yanı sıra reklamların da bulunduğu web sitelerine yönlendirir. Çoğu web sitesi, bu reklamlardan elde edilen gelirle ayakta kalır.
BBC’ye göre internet üzerindeki etkinliklerin tahmini yüzde 68’i arama motorları vasıtasıyla başlıyor ve aramaların yaklaşık yüzde 90’ı Google’da yapılıyor. Bu durum, internet sitelerinin para kazanma konusunda büyük ölçüde Google’a bağımlı kalmasına neden oluyor.
Her yıl insanlar Google arama motorunda yaklaşık 5 trilyon kez arama yapıyor. Yapay Zeka Genel Bakış modu ise, mevcut iş modelinde oldukça köklü bir değişime sebep olabilir.
Geçen yıl özellik ile ilgili test sürecini başlatan Google’ın arama motorundan sorumlu başkanı Liz Reid, bu özelliğin Google aramalarının geleceği olduğunu açıkça ifade etti.
Amsive’de SEO stratejisinden sorumlu başkan yardımcısı Lily Ray, BBC’ye yaptığı açıklamada, “Google, bu özelliği mevcut haliyle varsayılan yaparsa, internet üzerinde yıkıcı bir etki yaratacaktır” dedi.
“Bu durum, birçok yayıncının ana gelir kaynağını tehdit edecek. Milyonlarca web sitesi, organik arama trafiğine bağlı olan içerik oluşturucularını kaybetme riski ile karşı karşıya. Google, tüm bu gücü elinde bulunduruyor.”
DÜNYACA ÜNLÜ SİTELERİN TRAFİĞİ DÜŞTÜ
Web sağlayıcılarından elde edilen verilere göre, organik arama trafiğinde Nisan 2022 ile Nisan 2025 arasında yüzde 55 oranında bir azalma görülmüş durumda. Bu azalma, özellikle tatil rehberleri, sağlık ipuçları ve ürün incelemeleri ile ilgili içeriklere sahip web sitelerini etkiledi.
Wall Street Journal’ın raporuna göre, dünyaca ünlü birçok haber sitesinin trafiğinde ciddi düşüşler yaşanıyor. HuffPost’un masaüstü ve mobil sitelerine gelen organik arama trafiği son üç yılda yüzde ellinin üzerinde azalırken, Washington Post’ta da benzer bir oranda bir düşüş kaydedildi. Washington Post’un CEO’su William Lewis, arama motorlarındaki tıklama gerektirmeyen yanıtların artışının “gazetecilik için görmezden gelinmeyecek bir tehdit” olduğunu kaydediyor. Bu bağlamda Washington Post, daha önce ulaşmayı başaramadığı kitlelere hitap etmek, yeni gelir kaynakları bulmak ve “arama sonrası döneme” hazırlık yapmak amacıyla hızlı adımlar atıyor.
Business Insider CEO’su Barbara Peng, geçtiğimiz ay personelinin yaklaşık yüzde 21’ini işten çıkardığını ve bunun gerekçesinin “kontrolümüz dışındaki aşırı trafik düşüşleri” olduğunu belirtti.
Atlantic’in CEO’su Nicholas Thompson da, yayın kuruluşunun Google üzerinden gelen trafik oranının sıfıra doğru düşeceğini vurgulayarak şirketin iş modelini yeniden geliştirmesi gerektiğini ifade etti. Thompson, Wall Street Journal ile yaptığı bir röportajda, “Google, bir arama motorundan bir cevap motoruna dönüşüyor” dedi.
“YENİ STRATEJİLER GELİŞTİRMELİYİZ”
New York Times’ın masaüstü ve mobil sitelerine organik aramadan gelen trafik, Nisan 2025 itibarıyla yüzde 36,5’e geriledi.
Sektör analizleri gerçekleştiren Wall Street Journal’ın kendi organik arama trafiği ise, üç yıl öncesine kıyasla Nisan ayında artış gösterirken, toplam trafik oranı yüzde 29’dan yüzde 24’e düştü. Dow Jones ve The Wall Street Journal’ın pazarlama müdürü Sherry Weiss, arama ortamındaki değişiklikler ışığında güven inşa etmeye ve düzenli trafik elde etmeye odaklandıklarını belirtti.
“Yönlendirme ekosistemi değişmeye devam ederken, müşterilerin bize doğrudan ihtiyaçları doğrultusunda gelmesini sağlamaya gayret ediyoruz.”
NE YAPMAK GEREK?
Pek çok internet haber kuruluşu, hali hazırda siyasi kutuplaşmalar, algoritma değişiklikleri, küresel ekonomik kriz ve rekabet nedeniyle zorlu süreçlerden geçiyor. Şimdi arama trafiğindeki azalma ile birlikte, kullanıcılarla doğrudan bağlantı kurmaya yönelik yeni hizmetler sunarak bu durumu aşmaya çalışıyorlar.
Thompson, Atlantic’in mobil uygulama geliştirmesi, basılı dergisine daha fazla sayı eklemesi ve etkinliklere daha fazla yatırım yapması yoluyla okuyucularıyla ilişkileri güçlendirmeye çabaladığını ifade etti. Şirket bu çabalarla birlikte aboneliklerin ve reklam gelirlerinin artış gösterdiğini belirtiyor.
Axel Springer’ın sahibi olduğu Politico ve Business Insider’ın yöneticileri de kitle etkileşimine ve okuyucularla bağlantı kurma konusunda vurgu yapıyor.
Bazı medya kuruluşları ise yapay zeka firmalarıyla telif anlaşmaları imzalıyor. Örneğin, New York Times, OpenAI ve Microsoft’a telif hakkı ihlali nedeniyle dava açtı ve yakın zamanda Amazon ile bir yapay zeka telif anlaşması imzaladı. Wall Street Journal’ın ana şirketi News Corp da OpenAI ile bir içerik anlaşması yaptı ve News Corp’un iki yan kuruluşu Perplexity’ye bu nedenle dava açıldı.
GOOGLE ISRARCI
Öte yandan, üretken yapay zeka yarışının Google’ın temel arama faaliyetleri için önemli bir tehdit oluşturduğu gözlemleniyor. Google, Apple cihazlarındaki arama trafiğinde bir artış gözlemlese de, Apple’ın bir yöneticisi geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, Safari tarayıcıında gerçekleştirilen Google aramalarının son 20 yılda ilk defa azaldığını belirtti.
Google’ın yöneticileri, şirketin trafiği web’e yönlendirme konusundaki kararlılığını dile getirirken, Yapay Zeka Genel Bakış’ı kullandıktan sonra bağlantılara tıklama oranlarının arttığını savunuyor. Ayrıca, kullanıcıların trend haberleri aradıklarında Genel Bakış’ın her zaman gösterilmediğini ifade ediyorlar. Bunun yanı sıra eski makalelerde ve yaşam tarzı haberlerinde yer alan içeriklere yönelik yapılacak sorgular için özetlerin üretileceği de belirtiliyor.
