Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), sektördeki gelişmeleri derinlemesine incelemek amacıyla “Çip Endüstrisi ve Haberleşme Teknolojilerine Etkileri 2025” adlı bir rapor hazırladı.
Rapor, çiplerin veya yarı iletkenlerin, günümüzün en önemli stratejik sektörlerinden biri haline geldiğini ortaya koyuyor. Ülkeler ve şirketler, teknolojik rekabette öne geçmek için bu alana büyük yatırımlar gerçekleştirmekte.
Son yıllarda savunma sanayisi, yapay zeka, artırılmış gerçeklik, nesnelerin interneti ve robotik teknolojiler gibi yüksek işlem gücü gerektiren alanlardaki hızlı ilerlemeler, çip talebini artırmıştır. Bu ürünlerin hızlı bir şekilde piyasaya sunulması, söz konusu talebin artışına katkı sağlamaktadır.
Yarı iletken teknolojileri ve çip üretimi, telekomünikasyon, bilişim, sağlık, savunma ve otomotiv gibi alanlarda gelişimlere zemin hazırlayarak küresel dijital ekonominin merkezine yerleşmiş durumdadır.
Türkiye de son zamanlarda, yüksek teknolojiye yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetlerine artan bir pay ayırarak bu alandaki yatırımlarını artırmaya çalışıyor.
Electric Vehicles Highlight the Need for Chips
Özellikle savunma sanayisindeki gelişmeler, yerli elektrikli otomobil üretimi, 4.5G ve 5G mobil şebeke bileşenleri için yerli ve milli üretim ile otomotiv sektöründeki diğer yenilikler, Türkiye’nin çip üretimi konusundaki önemini daha belirgin hale getiriyor.
Otomotiv sektörü, ülke ekonomisinin önemli bir parçasını oluşturuyor. İçten yanmalı araçların yanı sıra, yerli elektrikli otomobil markası Togg’un yatırımları ve son dönemde yabancı elektrikli otomotiv şirketlerinin Türkiye’de yatırım yapma planları, otomotiv üretim ve ihracat kapasitesinin artma potansiyelini gözler önüne seriyor.
Halihazırda bir otomobilde ortalama 1500 ile 3000 arasında çip bulunduğu düşünülürse, elektrikli araçların yaygınlaşmasıyla bu sayının ilerleyen yıllarda daha da artması bekleniyor.
2023 yılı verilerine göre, yaklaşık 1,5 milyon adet üretim kapasitesine sahip otomotiv sektörü, yeni yatırımlarla birlikte daha da büyüyebilir. Bu bağlamda, sektörün ihtiyaçlarının önemli bir kısmının yerli ve milli kaynaklarla karşılanması, çip sektörü için önemli bir fırsat sunuyor.
Orta ve Uzun Vadeli Stratejiler Gerekli
Dünya çapında süregelen çatışma bölgelerine yakın bir konumda olan Türkiye’nin, başta savunma sanayisi olmak üzere otomotiv ve tüketici elektroniği alanlarında ihtiyaç duyduğu çipleri tedarik etme konusu çeşitli zorluklar içermektedir.
Bu nedenle Türkiye’nin, öncelikli olarak kendi ihtiyaçlarını karşılayacak ve ardından küresel pazarda anlamlı bir pay elde edecek şekilde çip tasarımı ve üretimi için orta ve uzun vadeli stratejiler belirlemesi gerektiği vurgulanıyor.
TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM) bünyesinde AR-GE ve ürün odaklı çalışmalara önem verilerek, milli platformlar için güvenli çip tasarım ve üretim altyapısının kurulması gerektiği belirtiliyor.
Bu tür çalışmaların, stratejik öneme sahip olduğu ve yurt dışında üretilen ileri teknolojili çipler için olası riskler dikkate alınarak gerçekleştirilmesi gerektiği ifade ediliyor.
Milli Çip Tasarımlarının Güvenliği Önemli
Riskleri azaltmak amacıyla, ilgili üretim tesislerinin ülke içinde kurulması ve milli çip tasarımlarının güvenli bir şekilde üretimhazreti sağlanması önem taşımaktadır.
Üniversitelerin araştırma laboratuvarlarıyla, hem askeri hem de sivil sektörlerdeki şirketlerin iş birliği ve mevcut ortaklıkların güçlendirilmesi, 12. Kalkınma Planı çerçevesinde tanımlanan eylem adımlarının uygulanması ile mümkün olabilir; bu bağlamda, diğer ülkelerdeki teşvik mekanizmalarının da yararlı etkiler yaratacağına dikkat çekiliyor.
Çip tasarım ve üretim süreçlerinin, yüksek nitelikli bilim insanları ve mühendisler gerektirdiği düşünülerek, bu alanda çalışan uzmanların desteklenmesi ve uygun çalışma ortamlarının oluşturulması gerektiği vurgulanmaktadır.
